NAZWALIŚMY TO UTOPIĄ. ROZMOWY I ESEJE O MUZYCE WSPÓŁCZESNEJ. SACRUM PROFANUM 2019
Co znaczy dziś dobre sąsiedztwo – w muzyce? W zbiorze tekstów wokół Festiwalu Sacrum Profanum przyglądamy się temu tematowi przez pryzmat muzyki litewskiej. Eksplorujemy tradycyjne korzenie lokalnego post-minimalizmu, przyglądamy się artystom konceptualnym. Jak znaleźć swój głos w globalnej sieci nowej muzyki – sprawdzamy na przykładzie młodych kompozytorek z Polski i Litwy.
Szukamy dźwięków wewnątrz fortepianu z pionierkami i wirtuozami, poszerzamy brzmieniowe przestrzenie i pytamy czy możliwe są grające nagrobki. Wśród autorek i autorów można tu znaleźć fascynujące książkowe debiuty, jak i znane akademickie wygi. Testujemy różne formy, od siedmiu punktów do dyskusji, przez portret podwójny po wariację na temat partytury.
Książka wydana przez Wydawnictwo Krytyka Polityczna
KUP KSIĄŻKĘ
—————————————————————————————————————————————————————————————
ANTAGONIZMY KONTROLOWANE. ROZMOWY I ESEJE O MUZYCE WSPÓŁCZESNEJ. SACRUM PROFANUM 2018
Czy improwizacji bliżej jest do sparingu bokserskiego czy buddyjskiej medytacji? Jak gumowe żabki przysłużyły się muzyce nowej? Czy w sporze o folklor rację ma profesor K. czy H.? Po co grać instrumentalną wersję elektronicznego noise’u? Co to są muzyczne dokumenty i ile zarabiają kompozytorzy? Jak wytrzymać spojrzenie Meduzy i pisać współczesną operę o bogach? Odpowiedzi na wszystkie te pytania, i sto innych, znaleźć można na kartach tej książki.
Zbiór tekstów towarzyszących 16. festiwalowi Sacrum Profanum porusza szerokie spektrum tematów, od klasyki muzyki XX wieku i jej najwybitniejszych polskich przedstawicieli, po średnie i młode pokolenie kompozytorów i improwizatorów, przez współczesne oblicza aranżacji, problematykę emigracji i tożsamości, władzy i protestu, doświadczenia zmysłowego sztuki oraz jej ról społecznych.
Jak pisze we wstępie do książki Krzysztof Pietraszewski, tegoroczne hasła Sacrum Profanum to NPDLGŁŚĆ / WLNŚĆ / EMNCPCJ / FNTZMT.NPDLGŁŚĆ – bo nie możemy pozwolić, aby stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości zostało zagarnięte przez państwowe obchody. WLNŚĆ – bo wolność to immanentny składnik niepodległości, także wolność artystyczna. EMNCPCJ – bo nie chcemy zapominać, że to także rocznica uzyskanie przez kobiet praw wyborczych. FNTZMT – bo to fantazmaty budują mity i archetypy.
„Wychodząc od programu Sacrum Profanum, przygotowaliśmy uniwersalną książkę, która zafunkcjonuje również poza festiwalem. To pozycja pełna myśli i rozmów poświęconych muzyce aktualnej, którym warto oddać swój czas!” Krzysztof Pietraszewski, kurator Festiwalu Sacrum Profanum
Książka wydana przez Wydawnictwo Krytyka Polityczna
KUP KSIĄŻKĘ
WSZYSTKO JEST WAŻNE. ROZMOWY I ESEJE O MUZYCE WSPÓŁCZESNEJ. SACRUM PROFANUM 2017
Festiwal Sacrum Profanum zaznacza wiele tropów, których rozwinięcie przynosi ten przewodnik – zamiast w szczegółach opisywać program, obudowuje go w kontekst. Całość podzieliliśmy na trzy działy.
Sacrum skupia się na twórcach muzyki bliższej akademickiemu jej pojmowaniu. Ta część zawiera wielowątkowe wprowadzenie Jana Topolskiego do rumuńskiego spektralizmu oraz zbiera sylwetki pionierek elektroniki Pauline Oliveros i Éliane Radigue przedstawione przez Izabelę Smelczyńską, Alvina Luciera w uporządkowanym ujęciu Antoniego Michnika oraz wielogłos na temat Juliusa Eastmana, którego opisuje Mary Jane Leach – badaczka jego twórczości – i o którym opowiadają Dariuszowi Brzostkowi przyjaciele kompozytora: Petr Kotik i Joseph Kubera.
Profanum nawiązujące do muzyki alternatywnej. Tu przeczytamy o ekscentryzmie i muzykalności Moondoga w tekście Jana Błaszczaka, tu znajdziemy przedruk wywiadu Cole’a Gagne’a z Hardinem z 1992 roku; tutaj także Filip Szałasek obnażył słabości Lubomyra Melnyka i pokazał, jak zaprowadziły go do sukcesu, Jarek Szubrycht przyjrzał się metodyce pracy twórczej Murcofa, a Piotr Strzemieczny podjął się zdefiniowania nurtu post indie classical.
Trzecia część – z tytułem zaczerpniętym z okładki – zawiera zebrane varia. Bolesław Błaszczyk przygląda się duchowi free Tomasza Stańki z lat 80., Michał Mendyk rozmawia z Evanem Ziporynem o granicach improwizacji i kompozycji w kontekście Muzyczek Góreckiego, o konceptualizmie z Brechtem w tle przeczytamy w korespondencji Marcina Barskiego z Michałem Liberą, Monika Pasiecznik zdemaskuje mit „nieśmieszności” i aseksualności muzyki współczesnej, a Karolina Dąbek przypomni i zaapeluje, że warto przypomnieć sobie, jak to jest być dzieckiem w zetknięciu z muzyką najnowszą.
To pozycja pełna myśli i rozmów poświęconych muzyce aktualnej, którym warto oddać swój czas, bo może być zaczynem do refleksji na temat obecnej sytuacji społecznej, politycznej – i kulturalnej.
KUP KSIĄŻKĘ
—————————————————————————————————————————————————————————————
ALCHEMIA MUZYKI WSPÓŁCZESNEJ. ESEJE I ROZMOWY. SACRUM PROFANUM 2016
„Alchemia muzyki współczesnej” to dziewięć obszernych esejów i pięć rozmów, które składają się na swoisty przewodnik po nowych kierunkach w tej dziedzinie sztuki.
Jarek Szubrycht, Dariusz Brzostek, Monika Pasiecznik i Jan Topolski przedstawili sylwetki Johna Zorna, Eyvinda Kanga, Pierre’a Bouleza i Luciana Beria. Izabela Smelczyńska pisze o kobietach w świecie muzyki współczesnej, jednocześnie przybliżając postaci Agaty Zubel i Mai Ratkje. Jacek Hawryluk, Daniel Brożek i Marcin Barski są na tropie niekonwencjonalnych, radykalnych rewolucji dźwiękowych i poszukiwań nowych form wyrazu wykonawczego i kompozytorskiego w rozmowach z Marcinem Stańczykiem, Reinholdem Friedlem oraz Kasperem T. Toeplitzem, który szeroko wspomina też postać przedwcześnie zmarłego Zbigniewa Karkowskiego. Bartek Chaciński pokusił się o przedstawienie w całej rozciągłości islandzkiego kolektywu Bedroom Community, a Jakub Knera podsumowuje spuściznę festiwalu Musica Genera z pomocą kuratorów tego wydarzenia – Anny Zaradny i Roberta Piotrowicza. Olga Drenda rozmawia z twórcami nietypowej Opery o Polsce – Piotrem Stasikiem i Arturem Zagajewskim – a Paweł Szczepanik zastanawia się nad kondycją współczesnej opery, przypatrując się jej z historycznej perspektywy. Barbara Bogunia natomiast, wychodząc od opery dla dzieci, śledzi inne polskie i zagraniczne propozycje muzyki współczesnej dla najmłodszych.
Na kanwie festiwalu Sacrum Profanum 2016 powstała lektura obszerniejsza i uniwersalna: „Alchemia muzyki współczesnej” wychodzi daleko poza obszar zakreślony programem tego wydarzenia – był on tylko punktem wyjścia dla rozważań autorów i ich rozmówców. Teraz ta książka może stać się dla Czytelnika początkiem słuchania i odkrywania bogactwa muzyki (i sztuki) współczesnej.
KUP KSIĄŻKĘ
—————————————————————————————————————————————————————————————
NOWA MUZYKA BRYTYJSKA
Dwudziesty wiek przyniósł muzyce brytyjskiej różnorodność, o jakiej wcześniej na Wyspach nikt nie marzył. Po kilku wiekach muzycznej dominacji twórców z kontynentu, kompozytorzy brytyjscy przemówili własnym głosem. Benjamin Britten – w operze, Cornelius Cardew – w eksperymentach stawiających pytania o granice muzycznego dzieła sztuki, Brian Ferneyhough – w wyjątkowo skomplikowanych partyturach, Peter Maxwell Davies – w odwołaniach do przeszłości i natury, Thomas Ades – w postmodernistycznym żonglowaniu stylami i gatunkami, którym wprowadza muzykę brytyjską w dwudziesty pierwszy wiek. Ale scena brytyjska to również muzyka rozrywkowa, której kolejne wcielenia stanowią odbicie społecznych nastrojów na Wyspach. Na szeroką panoramę zjawisk i postaci, które ukształtowały tamtejszą sceną muzyczną, patrzymy z dwóch perspektyw: wewnętrznej – oczami brytyjskich muzykologów i krytyków, wśród których znaleźli się Paul Griffiths, Richard McGregor, Edward Venn, Arnold Whittall – i zewnętrznej – w tekstach autorów polskich: Doroty Kozińskiej, Michała Libery, Iwony Lindstedt, Jacka Skolimowskiego i Jana Topolskiego.
Antologia Nowa muzyka brytyjska pod redakcją Agaty Kwiecińskiej jest przedsięwzięciem wydawniczym Krakowskiego Biura Festiwalowego. Partnerem projektu jest Korporacja Ha!art.
• • •
Recenzje i teksty powiązane z książką:
"Odra": Łukasz Saturczak o książce "Nowa muzyka brytyjska"
KUP KSIĄŻKĘ
—————————————————————————————————————————————————————————————
NOWA MUZYKA NIEMIECKA
Przez niemal połowę minionego stulecia Niemcy wiodły prym w muzyce współczesnej. To w Darmstadcie i Donaueschingen, Kolonii i Berlinie rodziły się najważniejsze zjawiska estetyczne dwudziestego wieku, a do prężnie wspierających idee „Neue Musik” ośrodków pielgrzymowali artyści z całego świata.
Autorzy książki Nowa muzyka niemiecka starają się przybliżyć fenomen światowej muzyki współczesnej powiązanej z kulturą naszych zachodnich sąsiadów, objaśnić najistotniejsze nurty, style i techniki kompozytorskie, przedstawić najwybitniejszych twórców. W części historycznej panoramę muzyki niemieckiej pierwszej połowy dwudziestego wieku przedstawia znakomity krytyk muzyczny Max Nyffeler. Szkic o muzyce w DDR, z całą plejadą kompozytorów ważnych, choć dziś zapomnianych, kreśli Gisela Nauck. Refleksję na temat przemian estetycznych wokół roku 1968 snuje Stefan Fricke.
Środkową część publikacji dotyczącą zjawisk estetycznych otwiera Iwona Lindstedt, wytrawna znawczyni awangardowych ruchów w europejskiej muzyce nowej. Sceną teatru muzycznego i współczesnej opery zajmuje się Gerhard R. Koch, rozwojem muzyki elektronicznej Achim Heidenreich i Uwe Hochmut, zaś Christoph Metzger mierzy się z trudnym zagadnieniem coraz popularniejszego nurtu Klangkunst. Z kolei Hartmut Lück próbuje odpowiedzieć na pytanie, dlaczego tak wielu kompozytorów spoza Niemiec wybrało ten kraj na swoją drugą ojczyznę. W książce znalazły się ponadto portrety najbardziej wpływowych osobowości kompozytorskich Niemiec: Hansa Wernera Henzego (Bernard Künzig), Karlheinza Stockhausena (Rudolf Frisius), Helmuta Lachenmanna (Jörn Peter Hiekel), Heinera Goebbelsa (Wolfgang Sandner), Wolfganga Rihma (Achim Heidenreich), Jakoba Ullmanna (Gisela Nauck) oraz Markusa Hechtle i Martina Schüttlera (Michael Rebhahn).
Antologia Nowa muzyka niemiecka pod redakcją Daniela Cichego jest przedsięwzięciem wydawniczym Krakowskiego Biura Festiwalowego. Partnerem projektu jest Korporacja Ha!art.
KUP KSIĄŻKĘ
—————————————————————————————————————————————————————————————
NOWA MUZYKA AMERYKAŃSKA
Nowa muzyka amerykańska to przełomowa na rynku antologia ponad dwudziestu tekstów przedstawiająca czołowe postaci, zjawiska i nurty w muzyce współczesnej USA. Książka tworzy oryginalny obraz egalitarnego i eksperymentalnego środowiska, pełnego dziwaków i indywidualistów, nierzadko ożywczo czerpiącego inspirację z muzyki jazzowej i popularnej.
W tomie znalazły się zarówno eseje najważniejszych krytyków, kompozytorów amerykańskich (Alvin Lucier, Kyle Gann, Richard Kostelanetz) i zagranicznych (Mervyn Cooke, Raoul Mörchen), jak i polskich specjalistów (Andrzej Chłopecki, Maciej Karłowski, Joanna Miklaszewska, Tomasz Szachowski). Spektrum tematów obejmuje zarówno narodziny nowej muzyki amerykańskiej w tradycji klasycznej i jazzowej, jak i panoramę jej współczesnych instytucji oraz szereg analiz kluczowych zjawisk: muzykę elektroakustyczną, minimalistyczną, filmową, audio art, nowy romantyzm, musical i free jazz oraz naturalną intonację. Ponadto przedstawione zostały sylwetki znakomitych kompozytorów, takich jak Harry Partch, Elliott Carter, John Cage, George Crumb, Robert Ashley.
Teksty przybierają kształt syntetycznych esejów, twórczych autorefleksji, rozważań estetycznych, pełnych swady szkiców historycznych czy wreszcie osobistych wspomnień. Antologia Nowa muzyka amerykańska pod redakcją Jana Topolskiego jest przedsięwzięciem wydawniczym Krakowskiego Biura Festiwalowego. Partnerem projektu jest Korporacja Ha!art.
KUP KSIĄŻKĘ