Cookies Ta strona używa plików cookies i podobnych technologii m.in. w celach: świadczenia zindywidualizowanych usług oraz tworzenia statystyk. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że będą one umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia w opcjach Twojej przeglądarki. Więcej informacji. Zamknij
Sacrum Profanum 2023

Luciano Berio

Luciano Berio urodził się w Ligurii w 1925 roku, w rodzinie o silnych tradycjach muzycznych. Zarówno jego ojciec Ernesto jak i dziadek Adolfo byli kompozytorami, więc pierwsze kroki w świat muzyki podjął razem z nimi.

W 1945 roku przeprowadził się do Mediolanu, gdzie uczęszczał do Konserwatorium Giuseppe Verdiego, studiując kompozycję u Giulio Cesare Paribeni i Giorgio Federico Ghedini, oraz dyrygenturę u Carlo Maria Giulinim i Antonio Votto. W 1952 roku wziął udział w kursie prowadzonym przez Luigiego Dallapiccola w Tanglewood, USA. Od początku lat pięćdziesiątych Berio budował swoją renomę jednego z czołowych przedstawicieli muzycznej awangardy. W tym okresie skomponował Cinque Variazioni (1952-53), Chamber Music (1953), Nones (1954) i Serenata (1957).


W grudniu 1954 roku Berio wraz z Maderna stworzyli pierwsze we Włoszech studio muzyki elektronicznej w siedzibie RAI Milan, którego istnienie pod nazwą Studio di Fonologia Musicale zostało zainaugurowane rok później. Dało mu to możliwość eksperymentowania z dźwiękiem stworzonym elektronicznie (Momenti, 1957; Différences, 1958-59), oraz eksplorowania związków pomiędzy dźwiękami a słowem (Thema. Omaggio a Joyce, 1958; Visage, 1961). Z początkiem lat sześćdziesiątych Berio zaczął interesować się badaniem złożonych kombinacji brzmień (Tempi concertati na 4 solistów i 4 orkiestry, 1959; Sincronie na kwartet smyczkowy, 1964).

Badania muzyczne Berio charakteryzuje równowaga pomiędzy głębokim wyczucia tradycji, a dążeniem do eksperymentowania z nowymi formami komunikacji muzycznej. W rozmaitych fazach swojej twórczości Berio starał się przede wszystkim powiązać muzykę z innymi dziedzinami wiedzy: poezją, teatrem, lingwistyką, antropologią i architekturą. Jago zainteresowanie rozmaitymi formami wyrazu muzykalności człowieka spowodowały, że wielokrotnie powracał do tradycji ludowych (Folk songs, 1964; Questo vuol dire che…, 1968; Cries of London, 1974-76; Voci, 1984). Zbadał ogromne dziedzictwo mistrzów zachodniej muzyki w swoich adaptacjach Monteverdiego, Bacha, Boccheriniego, Mozarta, Schuberta, Brahmsa, Mahlera, Pucciniego i wielu innych. Jego idea łączenia różnych wymiarów i tradycji muzycznych kolejnych cywilizacji przejawia się przede wszystkim w takich utworach jak Sinfonia (1968), Coro (1975-76), czy Ofanìm (1988-92), ostatnie z których stanowiło podłoże dla jego dwóch ostatnich prac teoretycznych.

Luciano Berio zmarł w Rzymie 27 Maja 2003 roku. W swoim ostatnim utworze Stanze zawarł wyraziste i intymne brzmienie credo, które przyświecało całej jego twórczości.

Oddanie Berio muzyce sięgało daleko poza samą twórczość i obejmowało szerokie spektrum innych aktywności – dyrygentury, stworzenia koncepcji serii koncertów, a także promocji muzyki nowoczesnej (stworzył «Incontri Musicali» - dziennik i serię koncertów, zapoczątkowane w 1956). Wykładał na wielu prestiżowych uczelniach muzycznych i akademickich w Europie i w Stanach (Darmstadt, Dartington, Tanglewood, Mills College, Juilliard School, Harvard University). Zdobył też liczne międzynarodowe nagrody (Siemens Prize; Wolf Foundation Prize; Leone d’Oro alla Carriera, Venice Biennale; Imperial Prize for the Arts, Japan). Od roku 2000 był rektorem Accademia di Santa Cecilia w Rzymie, w którym za jego kadencji miała miejsce inauguracja Auditorium Parco Della Musica w 2002.