Syntezatorowo-elektroniczne zestawienie artystów poszukujących nowych brzmień i form wyrazu.
Perceptual Geography to muzyczny hołd Thomasa Ankersmita złożony wyjątkowej artystce dźwiękowej i instalacyjnej, amerykańskiej kompozytorce, pionierce muzyki elektronicznej – Maryanne Amacher (1938–2009). Ankersmit i Amacher poznali się w Nowym Jorku w 2000 roku i przez lata utrzymywali kontakt. Koncerty i instalacje Maryanne odcisnęły się głęboko w świadomości Thomasa, to dzięki niej zaczął korzystać z analogowych syntezatorów modularnych Serge, stworzonych przez Serge’a Tcherepnina w latach 70. Tytuł utworu odnosi się do eseju Amacher (Psychoakustyczny fenomen w muzycznej kompozycji: niektóre cechy geografii percepcyjnej) i pomimo zastosowania w nim czysto elektronicznych źródeł dźwięku nie sposób uniknąć naturalnych skojarzeń z odgłosami wiatru, ognia czy grzmotów. Ankersmit swym utworem sprawdza różne tryby słuchania: nie tylko które dźwięki są słyszane kiedy, ale także jak i gdzie dźwięki są doświadczane (w sali, w ciele, wewnątrz głowy, w oddali, blisko). To tzw. otoakustyka (dźwięki emanujące z wnętrza głowy, generowane przez uszy) odgrywa tu znaczącą rolę. Odpowiednio głośna emisja dźwięku powoduje niejako wyjście materiału „poza” głośniki, co wytwarza dodatkowe tony w głowie odbiorcy, tony, które nie są obecne w odtwarzanej muzyce. Zatykanie uszu dłońmi (nie palcami) i delikatne ruchy głową pomagają wzbudzić te dźwięki. Maryanne Amacher była pierwszą artystką eksplorującą ten muzyczny i percepcyjny fenomen (nazwała go tonami usznymi – ear tones). Każde wykonanie wymaga dostrojenia się Ankersmita ze swoją aparaturą do akustyki pomieszczenia, w którym wykonuje utwór.
Piotr Peszat regularnie występuje na Sacrum Profanum. Mogło by się wydawać, że wszyscy wiemy już, czego się spodziewać po jego kolejnym premierowym utworze. Tym razem proponujemy jednak schować założenia do kieszeni. Peszat wystąpi nie tylko w nowej roli – solowego wykonawcy elektroniki na żywo i performera – ale także z nowym ujęciem kwestii społeczno-politycznych, do których często odnosi się w swojej twórczości. W życiu kompozytora nastąpił zwrot – bynajmniej nie estetyczny, tu konsekwentnie rozwija się w kierunku inkrustowania alternatywnej elektroniki do akademickiej kompozycji. Mowa o prawicowym, wręcz radykalno-konserwatywnym, zwrocie światopoglądowym, w którym Peszat rewiduje swoje wcześniejsze antyprawicowe ranty. W nowym utworze dokonuje niejako wiwisekcji swoich przekonań, sięgając głęboko do młodzieńczych manifestów przesyconych żarem idei oraz troską o narodową wspólnotę i polską rację stanu. Sacrum Profanum od lat jest agorą dla artystycznych wypowiedzi komentujących rzeczywistość, tak społecznie, jak i politycznie. Dbając o pluralizm tej debaty, cieszymy się, że kompozytor zwrócił się właśnie do nas z propozycją premierowego zaprezentowania tego przełomowego w jego życiu dzieła.
Thomas Ankersmit – Perceptual Geography for Maryanne Amacher (1938–2009) (2019) 30’ [premiera polska]
*
Piotr Peszat – TVTVP - Thousand More Years na głos, live-electronics i wideo (2022) 40’ [premiera światowa]*
Wykonawcy:
Thomas Ankersmit – syntezator modularny Serge
*
Piotr Peszat – live electronics
*zamówienie festiwalu Sacrum Profanum
----------
Thomas Ankersmit zagra w kompletnej ciemności. Być może pozwoli to Wam zwiększyć doznania percepcyjne zaprogramowane w jego muzyce, czyli otoakustyczne słyszenie z wnętrza głowy. Liczymy także, że to doświadczenie jeszcze bardziej otworzy Waszą wrażliwość na potrzeby osób z niepełnosprawnością wzroku i przybliży ich sposób odczuwania świata. Wykonanie w takich warunkach to ogromne wyzwanie dla Ankersmita, ale również jedyne w swoim rodzaju doświadczenie dla Was - choć na chwilę będziecie mogli wejść w świat osób niewidomych.
