Dużo powodów do dumy przynosi nam płyta Hashtag Ensemble dla Bôłt Records z odzyskanymi i uratowanymi od zapomnienia kompozycjami Lucii Dlugoszewski. Ta amerykańska twórczyni polskiego pochodzenia miała absolutnie unikatowy styl i język kompozytorski, podkreślany własnymi kreacjami na polu konstruowania nowych instrumentów. Po pierwszych wykonaniach jej muzyki w Polsce w 2019 roku (oczywiście u nas!), zespołowi udało się zarejestrować studyjnie utwory Dlugoszewski, a dzięki temu utrwalić to osiągnięcie. Bez szczegółów na razie zdradzę, że to nie ostatnie wydawnictwa na polu popularyzacji muzyki wyjątkowych polskich kompozytorek.

„Lucia Długoszewski to córka polskich imigrantów, niedoszła studentka medycyny, która rzuciła wszystko, by rozwijać swoje artystyczne pasje. Studentka Edgara Varèse’a stała się jedną z najciekawszych i najbardziej zapomnianych kompozytorek szkoły nowojorskiej.

Aspektem, na który najczęściej zwraca się uwagę w twórczości Długoszewski, jest brzmienie. Jej wrażliwości na dźwięk dowodzą już jej wczesne utwory, jak Moving Space Theater Piece for Everyday Sounds, który – zgodnie z nazwą – wykorzystywał brzmienia przedmiotów codziennego użytku. W partyturach Długoszewski zwraca uwagę cyzelowanie najdrobniejszych detali brzmieniowych. Rodzaj artykulacji i dynamiki potrafi zmieniać się co miarę, zwłaszcza w partii perkusji. Kompozytorka nakłada na siebie plany instrumentalne o różnej dynamice, tworząc unikatowe mikstury brzmieniowe. Tak duża zmienność, przy operowaniu silnymi kontrastami, może prowadzić do fragmentaryzacji utworu, jednak wspomniana już wcześniej pulsacyjność tej muzyki zapewnia odczucie continuum.

Cechą charakterystyczną brzmień stosowanych przez Długoszewski jest także ich niestabilność. Kompozytorka szczególnie upodobała sobie glissanda, tryle, rykoszety, przednutki krótkie, wibrato i wielodźwięki na instrumentach dętych – a wszystko to, co niejako rozmywa dźwięk, sprawia, że staje się nieoczywisty, a jego wykonanie – czyni trudnym do dokładnego powtórzenia. Muzycy współpracujący z Długoszewski wspominają, że podczas prób często improwizowała, wprowadzała zmiany do partytur, a materiały nutowe dostarczała w ostatnim momencie. Być może ta nieprzewidywalność była tyleż elementem procesu twórczego kompozytorki, co pożądaną wartością estetyczną jej muzyki.”

Przeczytaj recenzję