Cookies Ta strona używa plików cookies i podobnych technologii m.in. w celach: świadczenia zindywidualizowanych usług oraz tworzenia statystyk. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że będą one umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia w opcjach Twojej przeglądarki. Więcej informacji. Zamknij
Sacrum Profanum 2023

Pierre Boulez

Pierre Boulez był francuskim kompozytorem, dyrygentem I teoretykiem muzyki, jest uznany za jednego z czołowych przedstawicieli ruchu post-Weberńskich serialistów, który korzystał również z elementów aleatoryzmu i elektroniki.

Jako dziecko Boulez wykazywał wyjątkowe zdolności matematyczne, ale w 1942 roku postanowił wstąpić do Konserwatorium Paryskiego. Na studiach miał trudności, ponieważ bardzo szybko rozwinął w sobie rewolucyjne skłonności wobec wszystkiego co tradycyjne. Jego osobowość muzyczną ukształtował głównie wpływ dwóch postaci. Pierwszą z nich był Olivier Messiaen, drugą zaś René Leibowirz, który pokazał mu muzykę serialną, w której Boulez odnalazł „harmonię i bogactwo kontrapunktów, oraz przestrzeń na rozwój, jakiego jeszcze nigdy nie udało mu się gdziekolwiek znaleźć”.


Z końcem lat czterdziestych Boulez zaczął stosować technikę zwaną totalną serializacją. Jedną z pierwszych jego kompozycji, które uzyskały rozgłos była Druga Sonata na Pianino (1948), wykonana na koncercie w Darmstadt w roku 1952 przez żonę Messiaena – Yvonne Loriod. Utworem, który przypieczętował jego reputację był Le Marteau sans Maître z 1954 roku, dla wokalisty i ensemble kameralnego. Premiera utworu miała miejsce w Niemczech w 1955 roku i wymagała 50 prób, żeby muzycy byli w stanie wykonać utwór poprawnie.

Boulez był jednym z najbardziej wpływowych dyrygentów 20 wieku, znany za niezwykle precyzyjne wykonania współczesnych utworów Bartóka, Ligeti, Messiaena i Varèse, oraz wielu innych. Zadebiutował w 1965 roku w Ameryce z Orkiestrą Cleveland, a w 1965 dyrygował po raz pierwszy operą Wozzeck i Parsifal, a także wziął po raz pierwszy udział w nagraniach orkiestry. W 1968 został mianowany dyrektorem muzycznym Orkiestry Symfonicznej BBC i Nowojorskiej Filharmonii, program muzyki współczesnej, który proponował podczas sprawowania funkcji dyrektora w tych orkiestrach, często spotykał się z ostrą krytyką. W 1970 prezydent Francji Pompidou zapowiedział powstanie instytutu muzyki elektronicznej Institut de Recherche et de Coordination Acoustique/Musique (IRCAM), którego dyrektorem miał zostać Boulez. Kompozytor sprawował tę funkcję do połowy lat 90-tych. W 1975 roku założył Ensemble InterContemporain, poświęcone wykonaniom muzyki współczesnej, w tym jego własnych kompozycji, takich jak Repons (1980). Boulez zmarł w swoim domu w Baden-Baden w styczniu bieżącego roku.