Richard David James urodził się w 1971 roku w Irlandii. Jest nazywany przez krytyków najbardziej twórczym i wpływowym artystą współczesnej muzyki elektronicznej. W wieku dwudziestu lat wraz z Grantem Wilsonem-Claridge’em założył wytwórnię Rephlex Records w celu promowania niedocenionego i niezrozumiałego, a niektórym w ogóle nieznanego, jego zdaniem, gatunku muzyki house’owej – acid techno.

James dorastał w Lanner, w Kornwalii (Anglia). Już w wieku 12 lat zaczął swoją przygodę z muzyką. Będąc nastolatkiem pracował jako DJ. W latach 1988 – 1990 studiował inżynierię w Cornwall College. Pytany o swoje studia James odpowiada „muzyka i elektronika zawsze idą w parze”.
Pierwsza część nazwy Aphex Twin zaczerpnięta jest od producenta sprzętu muzycznego, druga, „Twin” - upamiętnia starszego brata, także Richarda, który zmarł chwilę po urodzeniu.
Aby opisać muzykę tworzoną przez Aphex Twin (właściwie niemożliwą do skategoryzowania), jego własna wytwórnia – Rephlex Records wprowadziła w 1991 roku pojęcie „Braindance”. Braindance „...obejmuje najlepsze elementy wszystkich innych gatunków, takich jak muzyka tradycyjna, klasyczna, elektroniczna, współczesna, popularna, industrialna, ambient, hip-hop, elektro, techno, break beat, hardcore, ragga, garage, drum and bass”. Braindance odnosi się do przyszłościowej muzyki elektronicznej, która zarówno pobudza umysł jak i wyzwala chęć tańca.
Richard D. James jest także jednym z głównych przedstawicieli gatunku IDM (ang. Intelligent Dance Music) – powstałego na początku lat 90. XX wieku i rozpowszechnionego przez wytwórnię Warp Records oraz serię albumów Artificial Intelligence.

Początki kariery (lata 90.)
Pracując jako DJ, w 1989 roku James poznał Granta Wilsona-Claridge’a. Agenta zaintrygowały sety grane przez Richarda w pubie Bowgie w kornwalijskim Newquay. Kiedy dowiedział się, że te porywające dźwięki są komponowane przez samego DJ’a, postanowił pomóc młodemu artyście.
Kariera Jamesa rozpoczęła się po wydaniu przez wytwórnię Mighty Force Records jego pierwszego albumu EP Analogue Bubblebath w 1991 roku. W tym okresie przeprowadził się do Londynu, by studiować elektronikę na Politechnice Kingston. Szybko jednak zrezygnował – oddając się w całości swojej muzycznej pasji. Początkowo wydawał swoje płyty pod pseudonimem Aphex Twin, przekształconym następnie w skrót AFX. Występował również jako Polygon Window, Caustic Window, The Dice Man.

W drodze po sukces (1992-1995)
Pierwszy pełny album Aphex Twin Selected Ambient Works 85-92, został wydany w 1992 r. z wytwórnią R&S Records. Spotkał się z bardzo przychylną opinią krytyków. John Bush z All Music Guide uznał ją za przełom w muzyce ambient. Inni pisali o jednym z najciekawszych połączeń muzycznych keyboardu i komputera.
Zachęcony sukcesem Richard David James w 1994 wydał drugą część Selected Ambient Works Volume II z wytwórnią Warp Records. Ta była znacznie uboższa w bity i wątki melodyczne. Nazwy utworów były zaszyfrowane w wykresie kołowym, a każdemu z nich przyporządkowany był obrazek na okładce płyty. By odczytać tytuł utworu należało sparować symbol z wykresu z odpowiadającym mu obrazkiem, które razem tworzyły swego rodzaju rebus. James w wywiadzie dla The Wire przyznał, że płyta ta inspirowana była snami na jawie, widzeniem dźwięków, czy słyszeniem zapachów, swoistą synestezją.
W 1995 roku James wypuścił płytę I Care Because You Do. Na okładce umieścił zdjęcie swojej twarzy, co wkrótce stało się motywem dla niego bardzo charakterystycznym, wykorzystywanym na kolejnych płytach i w teledyskach. Płyta I Care Because You Do była kompilacją utworów skomponowanych w latach 1990-1994, stanowiącą melanż wielu stylów muzycznych, z którymi Aphex Twin eksperymentował. Był to ostatni album lat 90., do stworzenia którego James używał syntezatora analogowego. Na prośbę Jamesa jeden z utworów z tej płyty, Icct Hedral, został przerobiony na wersję orkiestrową przez współczesnego kompozytora Philipa Glassa.

Jungle, DSP i laptopy (1995-1999)
W 1995 roku James rozpoczął tworzenie muzyki za pomocą komputera, łącząc styl jungle z nostalgicznymi melodiami z dzieciństwa oraz dźwiękami komputerowymi. Były to projekty pionierskie: w tym czasie używanie komputera do tworzenia muzyki nie było jeszcze tak popularne jak dzisiaj. Bardzo szybko jego dzieła trafiły w gusta zwolenników kultury popularnej, a płyta Richard D. James Album zaklasyfikowana została do mainstreamu. W 1996 James stworzył dwie piosenki z gatunku muzyki pop, Come to Daddy oraz Windowlicker, które trafiły na listy przebojów MTV. Oba single wywołały dużo kontrowersji, głównie z powodu obrazów pojawiających się w tych teledyskach.
Preparowany fortepian, laptopy i jeszcze więcej technologii DSP (2000-2003)
W 2001 roku Aphex Twin wypuścił dwupłytowy album drukqs, na którym znalazły się utwory inspirowane twórczością Erika Satie oraz Johna Cage’a. Możemy usłyszeć w nich preparowany fortepian. Piosenki są bardzo szorstkie i szybkie, wykonane z niezwykłą precyzją za pomocą komputera. Nazwy utworów są w języku kornwalijskim. Była to ostatnia płyta wydana z Warp Records, kolejne ukazały się już pod szyldem Rephlex Records, wytwórni założonej przez Jamesa na początku jego kariery.

Syntezatory i maszyny perkusyjne (2004 – 2008)
W 2004 James powrócił do swoich wczesnych fascynacji dźwiękami z gatunku acid techno. W tych właśnie klimatach, za pomocą syntezatorów i maszyn perkusyjnych, zaczął pracę nad nową płytą. Nowe utwory były nagrywane na płyty winylowe. Precyzja, z jaką nagrywał James, spotkała się z wielkim uznaniem. Muzykowi zależało na uzyskaniu idealnych brzmień i to właśnie jakość uznał za główny cel swojej wytwórni. Mimo, że jego zdaniem dźwięki z winyla są dużo lepsze niż te zapisywane cyfrowo, za namową Granta Wilsona-Claridge’a, jego przyjaciela i współwłaściciela Rephlex Records, wydał cyfrową płytę CD „Chosen Lords” z muzyką acid techno.
Oprócz muzyki, dodatkowym obszarem działalności Jamesa jest fotografia i sztuki audiowizualne. Są one przez niego wykorzystywane w teledyskach, w których zwykle pojawia się przekształcona lub zdeformowana twarz Jamesa (np. Come to Daddy). Autorem wielu z nich jest jego bliski przyjaciel Chris Cunnigham, którego śmiałe pomysły szokują opinię publiczną.
Wśród wczesnych wpływów Richard D. James wymienia m.in. Phonic Boy, Computer World, Mental Telepathy, Industrial Inc. Zapytany o inspiracje odpowiada, że czerpie z „dźwięków, które słyszy każdego dnia i które może zrekonstruować elektronicznie, a także dobrej muzyki techno – szczególnie europejskiej, którą przysłania obecny hardcorowo-popowy chłam”. Wpływ na twórczość Jamesa mieli także liczni twórcy z nurtu awangardowego tacy jak Kraftwerk, Karlheinz Stockhausen, czy John Cage.
Aphex Twin jest twórcą mającym znaczny wpływ na innych artystów, operujących bardzo często na zupełnie odmiennych płaszczyznach muzycznych. Jego utwory były wykonywane przez orkiestry London Sinfonietta oraz Alarm Will Sound, twórczość Jamesa cenią też muzycy kultowej formacji Radiohead.
Media donoszą, że Aphex Twin nagrywa ostatnio pod szyldem The Tuss. Wytwórnia Rephlex Records zaprzecza, jednak fani i media rozpoznają swego idola i traktują The Tuss jak kolejny projekt Jamesa.